پیمان خواهرخواندگی رابطهای دوستانه و هدفمند است که به منظور تبادل اطلاعات و تجارب و توسعه مناسبات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، شهری، فنی و سیاسی میان یک جامعه شهری با جامعه شهری مشابه خارجی برقرار میشود.
در اروپا این پیوند را «شهرهای دوقلو» و در آمریکا آن را «خواهرخواندگی» مینامند؛ در شوروی سابق هم به این پیوند «برادرخواندگی» میگفتند. سابقه این پیوند به پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۵ برمیگردد که در آن برهه برای نخستینبار بین شهرهای کشورهای اروپایی برقرار شد.
خواهرخواندگی پیمان همکاری بلندمدت و رسمی دو شهر است که بین شهرداران دو شهر برای ایجاد همبستگی و اتحاد بیشتر انسانی و فرهنگی منعقد میشود بهطوریکه میتوان گفت پیمان خواهرخواندگی باعث رشد و توسعه پایدار شهرها و تعاملات فرهنگی دو شهر میشود.
خواهرخواندگی با اهداف مختلفی بین دو شهر صورت میگیرد که حرکت در مسیر دو رخداد مهم جهانی «شهری شدن جهان» و «ظهور شهرهای جهانی» و ایجاد فرصتهای گردشگری و تعاملات فرهنگی در راستای معرفی همهجانبه شهر درعرصه بینالمللی از مهمترین اهداف توافقات خواهرخواندگی بین دو شهر است. به عقیده کارشناسان شهری روابط خواهرخواندگی کاتالیزوری بینظیر برای رشد اقتصادی، فرهنگی شهرها است چرا که در پیمان خواهرخواندگی تبادل اطلاعات، تجربیات و توسعه مناسبات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، شهری، فنی و سیاسی میان یک جامعه شهری با جامعه شهری مشابه خارجی برقرار میشود.
تا کنون شهرهای زیادی در ایران با سایر شهرهای دنیا پیمان خواهرخواندگی منعقد کردهاند به طوریکه تهران با ۲۲ شهر جهان، اصفهان با ۱۶ شهر، مشهد با ۱۳ شهر و تبریز نیز با ۱۶ شهر جهان پیمان خواهرخواندگی امضا کردهاند.
همدان مرکز استان همدان نیز ، به منظور توسعه و بهکارگیری دستاوردهای نوین جهان با چند شهر پیمان خواهرخواندگی امضا کرده است. شهرهای کولاب تاجیکستان، اسپارتای ترکیه، بخارای ازبکستان و یکاترینبورگ روسیه در فهرست خواهرخواندههای همدان جای گرفتهاند.
در این راستا شهر نمونه گردشگری بین المللی شهمیرزاد نیز با امضای تفاهم نامه همکاری با همدان در راستای گسترش تبادلات در حوزه های گردشگری و سرمایه گذاری اقدام و همین منظور نیز در مورخه بیست و هشتم مردادماه ۱۳۹۸ با قمصر کاشان نیز خواهر خوانده شد.
و به منظور تحکیم این سنت حسنه با حضور مدیران شهری و اعضای شوراهای اسلامی شهرهای شهمیرزاد،همدان و قمصرخیابان ساحلی در مسیر سرچشمه به نام هگمتانه و جاده سلامت در ورودی پارک کوهستان شهمیرزاد به نام قمصر نامگذاری شد.